J. L Dube no Hlange
OHlange Native Industrial Institute, eyayaziwa ngalisi sikhathi, yathola u Rev John Langalibalele Dube ngo 1910. Wayaziwa ngelika Mafukuzela, babecabanga ngokukhuthala kwakhe kwendalo. UDube waba uMongameli wokuqala we South African Native National Congress (SANNC), kamuva yashitshwa igama yaba i-African National Congress (ANC). UMafukuzela wayetholakala engumhleli wephephandaba ilanga lase Natali futhi waba uthishanhloko esikoleni okumanje esaziwa ngokuthi Ohlange High School.
UDube ekululekweni kwakhe ukuba ithishanhloko empilweni, uthole amandla amaningi “khawuleza kancane”. Lokhu kwaba yisisekelo mgomo kwezemfundo ngesikhathi angenisa Ohlange, ezisa lokho kubafundi ukuthi babheke ngamakhono empilo. Inhloso yakhe kwakuwukufaka ukuzimela emiphakathini, futhi azimisele ngokubaluleka kokulolonga abafundi nakanjalo nezobuciko ezemfundo. Umphumela walokho ukwakha izicathulo, ukuthunga izingubo, ukwenza okhaphethi, izicubu zezimoto, ezokulima kanye nezokungcebeleka ngokuthi batshelwa kanyekanye ngezihloko zezemfundo.
UDube wafaka isimilo kubantu. Kwezepolitiki wayezazi futhi angumuntu ozimele ngokomqondo. Wazithola esempini nama- Industrial nama Commercial Union (ICU) nangokunjalo noHulumeni wangalesi sikhathi wayesebenza noMahatma Gandhi futhi baqhuba ukulingisa kwezikhali ngokomholi behlisa impiyase Bambatha. Yonke indawo empilweni yakhe wayesebona njengosomapolitiki unika ukuzalwa kwe- ANC ekhasini le Langa lase Natali.
Read more about Dube and Ohlange
Ohlange Institute
Amafa – Heritage KwaZulu-Natal
Historic Schools Restoration Project
Oberlin College student essay on John Dube